کانکتور فیبرنوری یک اتصال دهنده ی مکانیکی است که برای اتصال دو قسمت فیبر نوری یا اتصال یک فیبر نوری به دستگاه های ارتباطی استفاده میشود.
در شکل زیر شما اجزای تشکیل دهنده ی یک کانکتور فیبرنوری را ملاحظه میکنید
همانطور که در شکل مشاهده میکنید از سمت چپ فیبر ورودی با روکش 900 میکرون دومیلی متری یا سه میلی متری داخل کانکتور فیبرنوری توسط Boot فییکس میشود
در واقع boot یک روکش است که بر روی کابل فیبر نوری ورودی به کانکتور قرار میگیرد و یک اتصال دهنده با قسمت های بعدی کانکتور میشود.
در شکل زیر یک تار بسیار نازک مشخص شده که تا انتهای ferrule ادامه پیدا کرده است که داخل فیبرهای نوری سینگل مود و مالتی مود با روکش 250 میکرون وارد و با 125 میکرون از انتهای ferule خارج میشود.
بعد از boot یک قسمت به نام sub-assembly connector وجود دارد.
در انتها ferrule به قسمت قبلی چسبیده است و تار از آن خارج میشود.
بعد از خارج شدن تار در لحظه ی assemble کانکتور در کارگاه های تولید پیگتیل و پچ کورد قسمت انتهایی رو با کاتر برش میدهند و بعد از برش فیبر اضافی در چند مرحله انتهای تار نوری polish میشود تا انتهای ferule با انتهای تار فیبر نوری یکسان بشود.
در نهایت برای حفاظت از اجزای داخلی کانکتور فیبرنوری و تجمیع همه قسمت های قبلی باهم از قطعه ای به نام connector Housing استفاده میشود که در واقع همان قطعه آبی رنگ قابل مشاهده روی کانکتور میباشد.
در آخر یک درپوش یا همان Dust Cap برای جلوگیری از ورود گرد و خاک به داخل کانکتور قرارمیگیرد.
نکته ی مهمی که در رابطه با جنس Ferule وجود دارد که میبایست از Zirconia Ceramic باشد تا کیفیت بالایی داشته باشد که درصورت پایین آمدن کیفیت Ferule افت سیگنال قابل توجهی رخ خواهد داد.
حال در ادامه به بررسی انواع کانکتور فیبرنوری میپردازیم:
SC Connector :
مخفف Subscriber Connector یا Standard Connector که از نوع کانکتورفشاری و کششی است که به این معناست که با فشار جا فیکس میشود و با کشش خارج میشود و
دارای قطر Ferrule 2.5 میلی متر است
طبق استاندارد IEC-61754-4 تعریف میشود.
در شبکه های دیتا مخابراتی Telecom کاربرد دارند.
Loss در فیبر single mode 0.3db میباشد
اما در فیبر multi mode 0.6db است.
در واقع افت بیشتری در فیبر مالتی مود مشهود است دلیل ان هم این است که طول موج از 850 نانومتری سینگل مود به 1310 نامتری مالتی مود تغییر میکند.
Return Loss هم در سینگل مود بالای 55db و در مالتی مود بیش از 30db میباشد این عدد هرچقدر به بالا میل کند نشان دهنده شرایط بهتر برای سیگنال برگشتی میباشد.
درشکل زیر یک آداپتور فیبر نوری رو ملاحظه میفرمایید که این آداپتور دو کانکتور فیبرنوری را بهم وصل میکند.
حال به بررسی چگونگی مسیر عبوری نور از میان ادا\توری فیبرنوری میپردازیم:
همانطور که در فیلم مشهود است دو کانکتور SC از دوسر به صورت فشار وارد شده و دو Ferrule دقیقا روبروی هم دیگر قرار میگیرند اما به هیچ وجه بهم دیگر نمیچسبند و همیشه یک فاصله میان دو Ferrule وجود خواهد داشت.
حساس ترین نکته تاثیرگذار در افت و LOSS اداپتور فیبرنوری منطبق و هم تراز بودن دقیق دو سر Ferrule میباشد تا لیزری که در شکل نمایش داده شده دقیقا از آن شیار عبور کند. و تعیین کننده قیمت و کیفیت آداپتور و Sleeve میان کانکتورهای فیبر تعبیه شده در آداپتور است.
قابل به ذکر است که یکی از بالاترین افت سیگنال در اجرای شبکه های فیبرنوری Loss وافت سر دو کانکتور هاست.
در این قسمت میخواهیم به Return Loss و پولیشی که ابتدای Ferrule وجود دارد بپردازیم:
. اگر Polish سر کانکتور Flat یا تخت باشد در زمان تابش پرتو لیزر مقدار قابل توجهی از لیزر برگشت پیدا میکند.
از آنجایی که در انواع دیگر Polish هم این اتفاق کم و بیش خواهد افتاد ما به بررسی و مقایسه شدت برگشت انواع آن میپردازیم.
نمونه ی بعدی Polished نام دارد که سر ferrule دیگر فلت و تخت نیست و یک مقدار کروی تر شده است.
و همچنین در نمونه بعدی این زوایای کروی تشدید شده و به آن Ultra Polished Connector-UPC میگویند.
در نهایت Angled Polished Connector APC -ها هستند که به مراتب این نوع از کانکتورها کمترین Reflect و بازگشت را دارد در نتیجه عدد Return Loss بزرگتر است بصورتی که اگر پاور ورودی را 1db در نظر بگیریم و پاور برگشتی -70db باشد:
1-(-70)=+71db Return Loss=
بنابراین هرچقدر عدد Return Loss بالاتر برود سیگنال برگشتی ضعیف تر خواهد بود.
انواع کانکتور های موجود در بازار:
کانکتور FC: Frank-Charlie
که ما در ایران آن راکانکتور فرهاد مینامیم.
کانکتور SC: Sam-Charlie
که ما در ایران آن را کانکتور سارا مینامیم.
کانکتور LC: Larry-Charlie
که ما در ایران آن را کانکتور لیلا مینامیم.
باتشکر از همراهی شما